تراز تجاری کشور، همچنان منفی است/ طلا و موبایل در صف اول واردات!

آوای تجارت : بررسی آمار نشان می دهد تجارت خارجی ایران همچنان در مسیر ناترازی حرکت می‌کند. اگرچه شکاف صادرات و واردات نسبت به گذشته کمتر شده، اما کسری تجاری پابرجاست. روند فعلی نشان می‌دهد که بدون اصلاح سیاست‌های تجاری، رسیدن به تعادل اقتصادی دور از دسترس است.

اطلاعات جدید گمرک از کارنامه تجارت خارجی ایران در پایان بهمن‌ماه، تصویری از کاهش نسبی کسری تجاری در مقایسه با سال گذشته را نشان می‌دهد. اما همچنان این تراز منفی، چالشی جدی برای اقتصاد کشور محسوب می‌شود.

بررسی آمار‌های گمرک نشان می‌دهد که از ابتدای سال تا پایان بهمن، صادرات غیرنفتی کشور به ۵۳ میلیارد و ۳۷۶ میلیون دلار رسیده، درحالی‌که واردات رقم ۶۳ میلیارد و ۶۰۶ میلیون دلار را ثبت کرده است. این یعنی اقتصاد ایران با کسری تجاری ۱۰ میلیارد و ۲۳۰ میلیون دلاری مواجه است. هرچند این میزان نسبت به کسری ۱۵ میلیارد دلاری سال گذشته کاهش یافته، اما همچنان عدم توازن در تجارت خارجی به چشم می‌خورد.

در مجموع، تجارت خارجی غیرنفتی ایران در این بازه با ۱۱.۲ درصد رشد به ۱۱۷ میلیارد دلار رسیده است. در این مدت، ۱۴۱ میلیون تن کالا صادر و ۳۵ میلیون تن کالا وارد کشور شده است. از نظر وزنی، صادرات با ۱۲.۶ درصد افزایش همراه بوده، در حالی که واردات ۲.۶ درصد کاهش داشته است.

مهم ترین کالاهای صادراتی

در میان کالا‌های صادراتی، محصولات پتروشیمی همچنان نقش کلیدی دارند. در ۱۱ ماهه امسال، ۵۸.۵ میلیون تن محصولات پتروشیمی به ارزش ۲۳.۵ میلیارد دلار صادر شده که از نظر وزنی ۲۹ درصد و از لحاظ ارزش ۳۱.۳ درصد رشد داشته است. گاز طبیعی با ۶.۶ میلیارد دلار، پروپان مایع‌شده با ۳.۳ میلیارد دلار و متانول با ۲.۱ میلیارد دلار سه کالای عمده صادراتی ایران هستند.

چین با ۱۳.۸ میلیارد دلار و عراق با ۱۱.۲ میلیارد دلار همچنان بزرگ‌ترین مقاصد صادراتی ایران هستند. پس از آنها، امارات متحده عربی با ۶.۶ میلیارد دلار، ترکیه با ۶.۴ میلیارد دلار، افغانستان با ۲.۲ میلیارد دلار، پاکستان با ۲.۲ میلیارد دلار و هند با ۱.۸ میلیارد دلار در فهرست اصلی خریداران کالا‌های ایرانی قرار دارند. مجموعاً این ۷ کشور، ۸۲ درصد از وزن و ۸۳ درصد از ارزش صادرات غیرنفتی کشور را به خود اختصاص داده‌اند.

طلا و موبایل صدرنشین واردات

در سمت واردات،  طلا به اشکال خام با ۷.۳ میلیارد دلار، ذرت دامی با ۲.۷ میلیارد دلار و تلفن همراه با ۲.۱ میلیارد دلار، سه قلم اصلی کالا‌های وارداتی کشور بوده‌اند. همچنین میانگین ارزش هر تن کالای وارداتی نسبت به سال گذشته ۸.۴ درصد افزایش داشته و به ۱۸۱۴ دلار رسیده است.

این در حالی است که امارات متحده عربی با ۱۹.۱ میلیارد دلار و چین با ۱۶.۶ میلیارد دلار همچنان در صدر تأمین‌کنندگان کالا‌های وارداتی ایران قرار دارند. پس از آنها، ترکیه با ۱۱.۱ میلیارد دلار، آلمان با ۲.۱ میلیارد دلار، هند با ۱.۴ میلیارد دلار، روسیه با ۱.۲ میلیارد دلار و هنگ‌کنگ با ۱.۲ میلیارد دلار، مهم‌ترین شرکای تجاری وارداتی کشور به شمار می‌آیند.

هرچند میزان کسری تراز تجاری نسبت به سال گذشته کاهش یافته، اما تداوم این وضعیت، نشان‌دهنده عدم تعادل در سیاست‌های تجاری است. برای خروج از این چرخه، افزایش تولید صادرات‌محور، بهبود زیرساخت‌های تجاری و تسهیل در دسترسی به بازار‌های بین‌المللی، راهکار‌هایی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

منبع:تابناک